Druga możliwość przyznania emerytury pomostowej przewidziana jest tylko dla pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w określonych punktach nowych wykazów prac. Chodzi o emeryturę przysługującą na podstawie jednego z artykułów 5-10 ustawy, zwaną dalej emeryturą pomostową na szczególnych zasadach. Odrębne możliwości nabycia prawa do emerytury pomostowej przysługują żołnierzom zawodowym oraz funkcjonariuszom tzw. służb mundurowych zwolnionym ze służby, a także osobom wykonującym prace górnicze, o których mowa w art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej.
Emerytura pomostowa na ogólnych zasadach
Z możliwości przejścia na emeryturę pomostową na ogólnych zasadach może skorzystać pracownik, który spełnia łącznie następujące warunki:
-
urodził się po 31 grudnia 1948 r.,
-
ukończył co najmniej 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna),
-
udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,
-
posiada okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
-
przed 1 stycznia 1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienioną w starych lub w nowych wykazach prac,
-
po 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienioną w nowych wykazach prac,
-
rozwiązał stosunek (stosunki) pracy.
Jak ustalany jest okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze?
Ustalając, czy osoba wnioskująca o emeryturę pomostową spełnia wymóg posiadania co najmniej 15-letniego zatrudnienia w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ZUS sumuje okresy pracy:
-
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienionej w starych wykazach prac, wykonywanej przed 1 stycznia 2009 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,
-
w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wymienionej w nowych wykazach prac, wykonywanej w pełnym wymiarze czasu pracy, niezależnie od tego, czy zatrudnienie to miało miejsce przed 1 stycznia 2009 r., czy po 31 grudnia 2008 r.
Pracami w szczególnych warunkach określanymi jako prace ze starych wykazów są prace wymienione w wykazie A lub B rozporządzenia. Do prac wymienionych w wykazie A rozporządzenie zalicza także zatrudnienie na kolei oraz pracę górniczą w rozumieniu ustawy emerytalnej.
Przykład:
Ubezpieczony w 2010 r. zamierza ubiegać się o przyznanie emerytury pomostowej. W okresie od 1 stycznia 1993 r. do 31 grudnia 1996 r. był zatrudniony na kolei. Od 1 stycznia 1999 r. jest nieprzerwanie zatrudniony w szczególnych warunkach jako kominiarz, tj. przy pracy wymienionej w dziale IX wykazu A rozporządzenia. Ustalając 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, ZUS uwzględni 4-letni okres zatrudnienia na kolei w latach 1993-1996, a także okres zatrudnienia w szczególnych warunkach w zawodzie kominiarza przypadający od 1 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 2008 r. Okres wykonywania takiej pracy po 31 grudnia 2008 r. nie będzie mógł być uwzględniony, gdyż nie została ona wymieniona w nowych wykazach prac.
Które okresy nie podlegają uwzględnieniu?
Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Wliczeniu nie podlegają więc okresy:
-
niezdolności do pracy, za które zostało wypłacone wynagrodzenie, zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne,
-
za które pracownik otrzymał zasiłek opiekuńczy lub macierzyński.