A może ubezpieczenie na wypadek „zmarnowanego urlopu”?

Najnowsze tendencje zarówno w prawie wspólnotowym, jak i polskim, prowadzą jednak w kierunku, by brać pod uwagę także uszczerbek niematerialny powstały na skutek niewywiązania się ze zobowiązań umownych organizatorów wyjazdów turystycznych. Powyższe znajduje odzwierciedlenie w art. 5 ust. 1 i 2 dyrektywy nr 90/314 z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek[2] implementowanej przez Polskę ustawą z dnia 8 grudnia 2000 r. o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych, ustawy o transporcie kolejowym i ustawy o usługach turystycznych oraz ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o ustroju sądów powszechnych i ustawy o działach administracji rządowej - w związku z dostosowywaniem do prawa unii europejskiej[3].

Jako odpowiednik do art. 5 ust. 1 i 2 ww. dyrektywy w polskim ustawodawstwie traktować można art. 11a u.u.t., który statuuje odpowiedzialność organizatora imprezy turystycznej (podróży) za szkody wyrządzone klientowi (konsumentowi) w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.

Na mocy bowiem art. 11a ust. 1 i 2 u.u.t. „1. Organizator turystyki odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest spowodowane wyłącznie:

1. działaniem lub zaniechaniem klienta;
2. działaniem lub zaniechaniem osób trzecich, nieuczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć, albo
3. siłą wyższą.

Wyłączenie odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, w przypadkach wymienionych w ust. 1, nie zwalnia organizatora turystyki od obowiązku udzielenia w czasie trwania imprezy turystycznej pomocy poszkodowanemu klientowi".

Wydaje się, że aktualne tendencje orzecznicze w omawianym zakresie zapoczątkował Trybunał Sprawiedliwości Unii Eurpoejskiej, który w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne zadane przez Sąd Okręgowy w Linzu (Austria) -  ,,Czy art. 5 dyrektywy 90/314 powinien być wykładany w ten sposób, że pojęciem szkody należy obejmować także uszczerbek niemajątkowy w postaci utraty przyjemności z wypoczynku (the loss of enjoyment of the holiday)?", podkreślił, że wspomniany art. 5 dyrektywy 90/314 ,,co do zasady przyznaje konsumentowi prawo do odszkodowania za uszczerbek niemajątkowy poniesiony na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez organizatora imprezy turystycznej".

    Porównaj ubezpieczenia w kilka sekund!

Trybunał Sprawiedliwości UE, co niezwykle istotne, podkreślił również, że podstawowym bodźcem pobudzającym konsumenta do korzystania z imprezy turystycznej jest osiągnięcie korzyści niematerialnej (przyjemności wypoczynku, spokoju, relaksu, poczucia komfortu itp.); nieuzyskanie jej na skutek zaniedbań organizatora, a wiec utrata przyjemności (zmarnowanie urlopu) jest często jedynym uszczerbkiem poniesionym przez konsumenta.

Tropem Trybunału Sprawiedliwości ostatnio podążył również nasz rodzimy Sąd Najwyższy, który w uchwale z dnia 19 listopada 2010 r. (sygn akt III CZP 79/10, LEX nr 612168) wyraźnie stwierdził, że ,,Przepis art. 11a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r., nr 223, poz. 2268 ze zm.) może być podstawą odpowiedzialności organizatora turystyki za szkodę niemajątkową klienta w postaci tzw. zmarnowanego urlopu", dzięki czemu, szerzej otworzył drzwi do dochodzenia swoich roszczeń klientom niezadowolonym z przebiegu wyjazdu turystycznego.

W uzasadnieniu do powyższej uchwały Sąd stwierdza, że ,,Niematerialny charakter szkody w postaci ,,zmarnowanego urlopu" nie może budzić wątpliwości, gdyż (...) w majątku poszkodowanego nie dochodzi z tego tytułu do jakiegokolwiek uszczerbku; jest poza tym oczywiste, że przyjemność oczekiwana w związku z podróżą (urlopem), a nieuzyskaną w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania zawartej umowy, pozostaje wyłącznie w sferze wrażeń i uczuć, jest więc zjawiskiem czysto psychicznym, pozbawionym elementu majątkowego lub komercyjnego (...)". Sąd wyjaśnia, że „pojęcie ,,zmarnowany urlop" (wasted holiday) zwięźle oddaje istotę szkody polegającej na utracie oczekiwanych w związku z zawarciem umowy przyjemnych przeżyć, wiązanych najczęściej z podróżą relaksem i wypoczynkiem".

Nawiasem mówiąc, Sąd Najwyższy podkreślił, że ,,Możliwość przyznania zadośćuczynienia w ramach odpowiedzialności ex contractu została odjęta, współcześnie jest to bowiem możliwe wyłącznie w ramach reżimu odpowiedzialności deliktowej (art. 445 i 448 k.c.")[4].

Uchwała, o której mowa oparta została o następujący stan faktyczny (nie jest to oczywiście jedyny przypadek, kiedy impreza zakończyła się w podobny sposób, dlatego omawiany problem wydaje się być w tym kontekście dość istotny). Powodowie brali udział w imprezie turystycznej w Egipcie, w Sharm El Sheikh. Wycieczka kosztowała 1 890 zł od osoby i trwała 7 dni. Uczestnicy imprezy mieli mieszkać w pokoju dwuosobowym w czterogwiazdkowym hotelu. Oferta przewidywała również pełne wyżywienie. Na miejscu miał być zapewniony polskojęzyczny rezydent.

• Ubezpieczenie
  2012-08-18 02:24 sobota ~plankton | [+] odpowiedz
  Ja bym zwrócił raczej uwagę na ubezpieczenie mieszkania na czas wyjazdu, choćby przez internet w Generali, jesteśmy w szczycie sezonu włamaniowego.