Pytanie Czytelnika: Wcześniejsza emerytura nauczyciela, który pracował również w rolnictwie

Drugim warunkiem nabycia prawa do emerytury nauczycielskiej jest konieczność rozwiązania stosunku pracy. Rozwiązanie stosunku pracy jako warunek nabycia prawa do emerytury nauczycielskiej oznacza, że dopóki rozwiązanie nie nastąpi, prawo nie może zostać nabyte. Wynika z tego, że świadczenie nie może zostać wcześniej ustalone.

Gdyby zatem organ rentowy ustalił emeryturę na wniosek zgłoszony przed rozwiązaniem stosunku pracy i zawiesił wypłatę świadczenia, to decyzja byłaby błędna, należałoby bowiem wydać decyzję odmowną. Ustalenie prawa do świadczenia i wyliczenie emerytury powinno nastąpić dopiero po rozwiązaniu stosunku pracy i z uwzględnieniem kwoty bazowej aktualnej na dzień rozwiązania stosunku pracy (spełnienia wszystkich warunków).

Rozwiązanie musi dotyczyć wszystkich stosunków pracy, także z pracodawcą innym niż wymieniony w art. 1 KN. Konieczność rozwiązania wszystkich stosunków pracy wiąże się z treścią ryzyka emerytalnego, które oznacza odejście z rynku pracy. 

Rozwiązanie stosunku pracy musi nastąpić na wniosek nauczyciela. Upływ czasu, na jaki została zawarta umowa na czas określony, nie jest rozwiązaniem w rozumieniu przepisów ustawy. Cechą umowy zawartej na czas określony jest jej rozwiązanie się z upływem okresu, na jaki została zawarta. Bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy pracownik złożyłby wniosek o jej rozwiązanie z taką samą datą końcową jak wskazana w umowie - skutek w postaci rozwiązania i tak by zaistniał, zatem trudno przyjąć, iż rozwiązanie nastąpiło na wniosek ubezpieczonego i w związku z przejściem na emeryturę.

Zgodnie z artykułem 56 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w razie uzupełnienia stażu ubezpieczeniowego okresami pracy w gospodarstwie rolnym wysokość świadczenia (emerytury) oblicza się w takiej samej proporcji, w jakiej posiadane okresy składkowe i nieskładkowe są do pełnego stażu uzupełnionego okresami pracy w gospodarstwie rolnym.

Uzupełnienie stażu dotyczy emerytury wyliczonej według art. 53 u.e.r., co oznacza, że ma zastosowanie do osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. W odniesieniu do osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. nie stosuje się uzupełnienia stażu emerytalnego. Osoby te mogą łączyć emeryturę powszechną i emeryturę rolniczą. 

Podstawa prawna:
Ustawa o Emeryturach i Rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz.U z 2009 Nr 153 poz. 1227 ze zm.)

Przemysław Gogojewicz

Specjalista w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
www.gogojewicz.com