Kilka uwag w sprawie ubezpieczeń komunikacyjnych

O tym, że ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu samochodowego jest obowiązkowym wie prawie każdy. Zagadnienie to jest uregulowane ustawą z dnia 22 maja 2003r (Ustawa "Ubezpieczenia komunikacyjne".

Ale nie każdy rozumie to w jednakowy sposób. Pół biedy jeżeli dotyczy to posiadacza pojazdu mechanicznego, gorzej, jeżeli sprawy te są różnie interpretowane przez Towarzystwa Ubezpieczeniowe. Podstawowym nieporozumieniem jest to, że ubezpieczone są szkody osobowe i majątkowe spowodowane ruchem pojazdu, a nie spowodowane przez posiadacza pojazdu, dlatego, że nie ma znaczenia czy kierującym w momencie zdarzenia (stłuczki, wypadku) był posiadacz czy osoba trzecia.

I tu „zaczynają się schody”, gdy dochodzimy roszczeń od towarzystwa, w którym był ubezpieczony sprawca szkody. Z punktu widzenia przepisów trudno jest ubezpieczycielowi uchylić się od wypłaty odszkodowania nawet jeżeli kierujący pojazdem nie miał odpowiednich uprawnień, był pod wpływem alkoholu, czy innych środków odurzających, pojazd był kradziony czy użytkowany bez wiedzy o zgody właściciela.

Przepisy stanowią, że ubezpieczyciel zmuszony jest również wypłacić odszkodowanie pokrzywdzonym, gdy kierowca:

• spowodował wypadek umyślnie, pod wpływem alkoholu i innych środków odurzających,
• spowodował wypadek pojazdem pożyczonym, skradzionym, itd.,
• nie uzyskał wymaganych licencji prawa jazdy,
• uciekł z miejsca wypadku.

Jakie zatem szkody wchodzą w zakres ubezpieczenia oc.

Ubezpieczenie oc ma na celu wypłatę odszkodowania osobie poszkodowanej.

Koszty jakie pokrywa ubezpieczony, dotyczą zarówno naprawy rozbitego auta (koszty przedmiotowe), jak i leczenie oraz rehabilitację (koszty podmiotowe). Inaczej mówiąc -ubezpieczyciel przejmuje obowiązek wynagrodzenia poniesionych strat, gdy:

• podczas ruchu drogowego nastąpi śmierć kierowcy lub innych osób,
• wystąpi uszkodzenie ciała,
• występują straty w mieniu.
  

Dlaczego zatem, jeżeli mówimy o dość precyzyjnym uregulowaniu odpowiedzialności oc, mówimy równocześnie o problemach z uzyskaniem odszkodowania. Otóż w kilku znanych mi sprawach problem ten dotyczył poszkodowanego pasażera pojazdu, którym kierował sprawca zdarzenia. Chodziło o to, że sprawca był pod wpływem alkoholu. Konkretnie – zakładając, że pasażer świadomie wsiadł do pojazdu prowadzonego przez pijanego kierowcę, próbowano wykluczyć odpowiedzialność uznając poszkodowanego za współsprawcę, lub za świadomie narażającego się na ryzyko. Wiem – oburzeni przedstawiciele towarzystw ubezpieczeniowych powiedzą – ależ skąd my nigdy... przecież nasze ogólne warunki takich wykluczeń nie przewidują...

    Ale niestety – niektórzy ubezpieczyciele starają się znaleźć jakiś „hak” pozwalający w takim przypadku uchylić się od wypłaty odszkodowania. Spotkałem się ostatnio z osobą ciężko poszkodowaną w wypadku, którego sprawcą był pijany kierowca. Osoba ta zakończywszy już część leczenia (pozostał jeszcze długotrwały okres rehabilitacji, choć nie wiadomo czy w pełni odzyska sprawność) dochodzi odszkodowania z tytułu ubezpieczenia oc sprawcy. W zasadzie sprawa wygląda na prostą – sprawca był pod wpływem alkoholu, ale nie w sposób zauważalny dla osób trzecich. Poszkodowana osoba (pasażer) nie była świadoma, że kierowca pił alkohol. Problemem jednak jest to, że udowodnienie takiej nieświadomości jest niemożliwym, ale tak samo niemożliwym jest udowodnienie, że była ona świadoma stanu kierowcy. Dodatkowym czynnikiem obciążającym poszkodowaną jest fakt, że badanie po zdarzeniu wykazało alkohol w wydychanym powietrzu zarówno u kierowcy, jak i u pasażera (poszkodowanego).

Mam dla moich czytelników pytanie – jaki zachowa się w tym konkretnym przypadku ubezpieczyciel – wypłaci odszkodowanie, czy uchyli się od przejęcia odpowiedzialności? Może ktoś zna tego typu przypadek i może o nim opowiedzieć.

Ja ze swej strony będę śledził losy odszkodowania za wypadek, który opisałem. Wszystko co dotyczy tej sprawy i jej finału podam do wiadomości.

Lech Michejda