Czym są Pracownicze Programy Emerytalne?

PPE są formą zorganizowanego, grupowego, systematycznego oszczędzania na przyszłą emeryturę. Składki uczestników programu są naliczane i odprowadzane przez pracodawcę do wybranej instytucji finansowej, które zajmują się gromadzeniem i zarządzaniem tymi środkami. Sam pracowniczy program emerytalny jest tylko umową (zespołem umów) określającą wzajemne zobowiązania pracodawcy i pracowników w związku z prowadzeniem przez pracodawcę programu.

Rodzaje PPE

Rodzaj	Charakterystyka
Umowy z funduszem inwestycyjnym	Umowa może być zawarta z różnymi funduszami inwestycyjnymi zarządzanymi przez to samo towarzystwo funduszy inwestycyjnych. Wtedy uczestnik programu będzie miał prawo do przenoszenia środków w obrębie funduszy zarządzanych przez dane towarzystwo lub podziału środków znajdujących się w tych funduszach - na zasadach określonych w umowie zakładowej.
Umowy grupowego ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym	Umowa grupowego ubezpieczenia na życie pracowników z zakładem ubezpieczeń musi spełniać kilka dodatkowych warunków - co najmniej 85 proc. każdorazowej składki podstawowej musi być przeznaczone na ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy, czyli na funkcję oszczędnościową umowy oraz co najmniej 1 proc. składki na pokrycie ochrony ubezpieczeniowej. Ze środków inwestowanych nie mogą być potrącane koszty ochrony ubezpieczeniowej w przypadku nieopłacenia składki ubezpieczenia na życie oraz związanego z ryzykiem chorobowym i wypadkowym. Ochrona ubezpieczeniowa uczestników jest utrzymana także w przypadku nieterminowego przekazania składki przez pracodawcę - do 45 dni od dnia wymagalności składki, po tym terminie ochrona ubezpieczeniowa może ulec zawieszeniu.
Pracowniczy fundusz emerytalny	Pracodawca lub pracodawcy tworzą sam fundusz oraz mające nim zarządzać towarzystwo emerytalne. Towarzystwo ma formę spółki akcyjnej. Jeżeli kolejny pracodawca przystępuje ze swoim PPE do już istniejącego funduszu nabywa akcje pracowniczego towarzystwa emerytalne. Zasady funkcjonowania pracowniczych funduszy w dużej mierze zbliżone są do działania otwartych funduszy emerytalnych - ich działalność polega na gromadzenie środków pieniężnych i ich lokowanie z przeznaczeniem na wypłatę członkom funduszu po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego. Różnica polega na tym, że pracownicze towarzystwo zarządzające pracowniczym funduszem jest instytucją typu non-profit, podczas gdy powszechne towarzystwo zarządzające otwartym funduszem emerytalnym działają w celu osiągnięcia zysku, jako komercyjne przedsięwzięcia swoich akcjonariuszy. Do utworzenia prawniczego funduszu i towarzystwa emerytalnego potrzebna jest zgoda Komisji Nadzoru; podlegają one także jej nadzorowi.
Umowa z zarządzaniem zagranicznym	Umowa zawarta z zarządzającym zagranicznym lub statut funduszu nie może przewidywać pokrycia ze składek ryzyk o charakterze ubezpieczeniowym. W przypadku zarządzającego zagranicznego będącego zakładem ubezpieczeń stosuje się wyżej opisane zasady odnoszące się do umowy z krajowym zakładem ubezpieczeń, a w przypadku zarządzającego zagranicznego posiadającego osobowość prawną, którego udziałowcem jest pracodawca, stosuje się zasady dotyczące funkcjonowania PPE w formie funduszu emerytalnego.

Prawo do uczestnictwa w PPE przysługuje wszystkim pracownikom zatrudnionym u danego pracodawcy nie krócej niż 3 miesiące, pod warunkiem, że umowa zakładowa nie przewiduje innego okresu zatrudnienia. Osoba zatrudniona u kilku pracodawców prowadzących pracownicze programy może w tym samym czasie uczestniczyć w więcej niż jednym programie. W deklaracji uczestnictwa w pracowniczym programie uczestnik może wskazać dowolnie wybraną przez siebie osobę lub kilka osób uprawnionych do odbioru zgromadzonych dotychczas środków na wypadek jego śmierci.

Uczestnik może w dowolnym czasie odwołać lub zmienić rozrządzenie na wypadek śmierci. Poprzez złożenie pracodawcy pisemnego oświadczenia woli uczestnik może dokonać w każdej chwili wypowiedzenia uczestnictwa w programie. W takim przypadku zgromadzone środki pozostaną na rachunku uczestnika do czasu ich wypłaty, wypłaty transferowej lub zwrotu.