Ubezpieczenia nie dla powodzian

Jak co roku wezbrane wody podtopiły domy i gospodarstwa rolne w południowej Polsce. Gwałtowne burze i deszcze zerwały mosty i podmyły drogi. Chociaż powodzie i podtopienia w tym regionie to norma, wciąż bardzo mało mieszkańców posiada polisy ubezpieczeniowe.

Nie chce to nie musi

Wielu mieszkańców zalanych gmin nie chce się ubezpieczać. Najczęstszymi argumentami jest brak pieniędzy, oraz oczekiwana w razie klęski żywiołowej pomoc państwa. Niestety z każda trąbą powietrzną, czy powodzią państwo spieszy z pomocą poszkodowanym skutecznie zastępując w tym ubezpieczycieli. W ten sposób poszkodowani otrzymują pieniądze szybciej i bez zbędnych formalności. Na dodatek nie musieli przy tym opłacać żadnych ubezpieczeniowych składek. Jednak na nieszczęście dla oszczędzających w ten sposób mieszkańców zalanych regionów rzadko się zdarza by odszkodowanie wypłacone przez państwo pokrywało wszystkie straty. Zwykle oferowana suma jest tylko kroplą w morzu potrzeb. Pomimo tego faktu, powtarzającego się w niektórych regionach Polski  z zastraszającą regularnością Polacy wola się nie ubezpieczać. Często wytłumaczeniem jest to, że to nie pierwsza powódź z która dane gospodarstwo poradziło sobie. A ubezpieczenia przecież drogie i wątpliwej jakości. I rzeczywiście jest w tym niestety trochę racji.

Specjalna oferta – cztery razy drożej

Dlaczego tak niewielu rolników z zalanych terenów ubezpieczyła swoje gospodarstwa? Pierwszego lipca mija termin obowiązkowych ubezpieczeń rolnych, tymczasem prawie nikt z poszkodowanych rolników takowego nie posiada. Okazuje się, że wina nie leży tylko po stronie rolników. Ubezpieczenie na przykład jednego hektara pszenicy na terenach zalewowych kosztuje 3 – 4 razy drożej niż w innych miejscach Polski. Czyli na przykład rolnik z Wielkopolski za ochronę przed powodzią zapłaci 30 – 40 złotych za hektar pszenicy, a rolnik mieszkający koło Kłodzka aż 120 złotych.  W skupie tona pszenicy kosztuje 500 – 600 złotych. Za szkody powodziowe rolnik dostanie sumę maksymalnie 3000 złotych, lecz zwykle będzie ona znacznie niższa. Wystarczą trzy zapłacone składki i rolnik traci cały zarobek z jednego roku. Tak wysoka cena jest spowodowana ogromnym ryzykiem zniszczenia upraw w tym regionie. Niestety jak wskazują sami rolnicy to nie koniec problemów z ubezpieczeniami. Za każde ryzyko, czy to suszy, czy powodzi, lub huraganu trzeba płacić dodatkowo. Poza tym wielu ubezpieczycieli stawia niemal zaporowe warunki wypłaty odszkodowań. Na przykład szkody powinny być odpowiednio duże (przekraczać na przykład 10 lub 20 procent upraw) albo obejmować zasięgiem całe gospodarstwo. W przypadku kilku upraw w różnych miejscach rolnik może wcale nie zobaczyć pieniędzy, nawet jeśli jedna z jego upraw została całkowicie zniszczona wskutek powodzi lub suszy. Wielu rolników stara się przechytrzyć ubezpieczycieli i ubezpiecza tylko część upraw. Polska Izba Ubezpieczeń tłumaczy, że wysokie koszty spowodowane są także niskim zainteresowaniem wśród rolników polisami. Gdyby więcej właścicieli gospodarstwa ubezpieczało się, to automatycznie  ceny polis byłyby niższe.

Rządowy program i unijne dopłaty

Rolnicy korzystający z unijnych dopłat mogą liczyć na sfinansowanie połowy składki ubezpieczeniowej. To spore udogodnienie, ale wciąż niewystarczające by pogodzić interesy towarzystw ubezpieczeniowych z potencjalnymi ubezpieczonymi. Nad Narodowym Programem Ubezpieczeń od dłuższego czasu pracuje MSWiA. Chodzi o pakiet rozwiązań na wypadek klęsk żywiołowych. Niestety program ten powstać miał już dawno, bo przedstawiciele ministerstwa deklarowali jego powstanie najpóźniej trzy miesiące po zeszłorocznych trąbach powietrznych nad południową i centralną Polską. Straty sięgały wtedy setek milionów. Obecnie przedstawiciele ministerstwa mówią o końcu lipca. Czy uda się ruszyć z programem przed następnym kataklizmem? Trudno powiedzieć. Sam program ma stworzyć odpowiednie ubezpieczenia ze wsparciem rządowym dla regionów zagrożonych różnymi żywiołami. Dzięki programowi wreszcie pokrycie strat znalazłoby się w gestii firm ubezpieczeniowych, a ich klienci mogliby liczyć na tańsze polisy.

Jakub Tabisz