Rejestracja na zabytek - kiedy możemy to zrobić i ile zapłacimy?

Właściciele pojazdów zabytkowych mogą skorzystać z kilku przywilejów, takich jak czasowa rejestracja czy krótkoterminowe OC. Jednak, aby samochód mógł zostać uznany za antyk, musi przejść specjalną procedurę, a także spełniać konkretne wymogi. Dowiedz się, jakie są to wymagania i o czym musisz pamiętać, aby Twoje auto zostało zarejestrowane jako zabytek.

Jakie samochody uznawane są za zabytkowe?

Prawo o ruchu drogowym jasno określa, jakie pojazdy mogą być uznane za zabytkowe. Zgodnie z nim taki pojazd musi zostać wpisany do rejestru zabytków lub wojewódzkiej ewidencji zabytków. Może być ujęty także w inwentarzu muzealiów.

Zabytkowy samochód musi spełniać następujące wymogi:

• mieć co najmniej 30 lat,
• otrzymać pozytywną opinię Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków,
• jego produkcja musiała się zakończyć co najmniej 15 lat temu,
• musi mieć co najmniej 75% oryginalnych części.

Istnieje także kilka wyjątków, które pozwalają zarejestrować samochód jako zabytek, nawet jeśli nie spełnia on powyższych wymogów. Dotyczy to przede wszystkim aut, które:

• zostały wypuszczone na rynek w niskim nakładzie,
• mają duże znaczenie dla historii motoryzacji,
• wyróżniają się nietypowymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi,
• brały udział w ważnych wydarzeniach.

Ważne! Zabytkiem może zostać także auto, którym poruszały się osoby odnotowane się na kartach historii – np. znani politycy.

Bardzo często pojazd zabytkowy jest utożsamiany z historycznym. Pojęcia te nie są jednak ze sobą jednoznaczne. Wymogi, które musi spełniać pojazd historyczny, są regulowane przez Ustawę o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z nią musi on mieć:

• co najmniej 40 lat,
• co najmniej 25 lat oraz zostać uznany za unikatowy lub o dużym znaczeniu historycznym,
• wydaną decyzję o tym, że jest to pojazd zabytkowy.

Pamiętaj! Auto zabytkowe jest pojazdem historycznym. Jednak samochód historyczny zostanie zabytkiem dopiero wtedy, gdy zostanie odpowiednio zarejestrowany.

Jak przebiega rejestracja samochodu na zabytek?

Procedura rejestracji auta na zabytek przebiega podobnie, jak w przypadku innych samochodów. Wcześniej jednak trzeba zgromadzić niezbędne dokumenty. Jeśli planujesz to zrobić, to koniecznie dowiedz się, jakie kroki podjąć.

1. Ustal właściciela samochodu

Koniecznie sprawdź, czy masz wszystkie dokumenty potwierdzające, kto jest właścicielem auta. Dotyczy to głównie pojazdów, które były nieużywane przez długi czas. Może bowiem się zdarzyć, że ich dokumentacja uległa zagubieniu lub zniszczeniu.

1. Sprawdź, czy Twój samochód jest zabytkiem

Kolejnym krokiem jest ustalenie, czy Twoje auto w ogóle spełnia wymogi do tego, aby mogło być zgodnie z prawem uznane za zabytek. Musisz zweryfikować, czy jego specyfikacja jest zgodna z wymienionymi wyżej wymaganiami.

1. Uzyskaj opinię rzeczoznawcy

Uzyskanie opinii na piśmie jest niezbędne do tego, aby rozpocząć procedurę rejestracyjną. W tym celu musisz udać się do rzeczoznawcy, który wyda „białą kartę”. Zostaną w niej zawarte najważniejsze informacje o pojeździe, a przede wszystkim ocena stanu technicznego oraz stopień zachowania oryginalnych części.

1. Udaj się do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

Wszystkie zgromadzone dokumenty musisz dostarczyć do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Na ich podstawie wyda on stosowną decyzję. Pamiętaj, że to od niego zależy, czy Twój samochód zostanie zarejestrowany jako zabytek. Może on tego odmówić, jeśli w jego opinii auto nie ma odpowiednio wysokiej wartości historycznej.

Jak przebiega badanie techniczne pojazdu zabytkowego?

Tak, jak w przypadku innych pojazdów mechanicznych, również auto zabytkowe wymaga przeprowadzenia badań technicznych. Wykonuje się je tylko jeden raz.
Ważne! Jeśli pojazd zabytkowy służy Ci do celów zarobkowych, to badania techniczne musisz powtarzać co roku.

Właściciel samochodu zabytkowego musi dostarczyć do Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów odpowiedni wniosek. Zawiera on następujące informacje:

• dane identyfikacyjne pojazdu (marka, model, rok produkcji, numer VIN lub nadwozia itd.),
• opis techniczny pojazdu (długość, szerokość, rozstaw osi, masa własna, dopuszczalna masa całkowita itd.),
• dane dotyczące silnika (rodzaj, liczba cylindrów, moc itd.),
• opis układu napędowego (rodzaj skrzyni biegów, maksymalna prędkość na konkretnym biegu itd.),
• dane o zawieszeniu, kołach i ogumieniu, układzie kierowniczym, hamulcowym,
• opis instalacji elektrycznej oraz danych eksploatacyjnych.

Na podstawie danych zawartych we wniosku diagnosta przeprowadza badanie techniczne i sprawdza zgodność tych informacji ze stanem faktycznym.

Rejestracja samochodu zabytkowego w wydziale komunikacji – jak przebiega?

Po dopełnieniu wszystkich formalności możesz udać się do wydziału komunikacji, aby zarejestrować swój samochód. Cała procedura przebiega tak samo, jak w przypadku innych pojazdów, tylko musisz pamiętać o zabraniu ze sobą wszystkich niezbędnych dokumentów. Aby zarejestrować auto jako zabytek, potrzebujesz:

• wypełnionego wniosku o rejestrację,
• karty pojazdu (o ile została wydana),
• dowodu rejestracyjnego (lub oświadczenia o jego braku),
• dowodu własności auta (umowa kupna-sprzedaży, darowizny, faktura, rachunek itd.),
• kopii zaświadczenia o wpisie do rejestru zabytków,
• tablic rejestracyjnych,
• „białej karty”.

Pamiętaj! Jeśli Twoje zabytkowe auto zostało sprowadzone zza granicy, to potrzebujesz również dowodu odprawy celnej, opłacenia podatku akcyzowego oraz tłumaczenia dokumentów.

Rejestracja samochodu na zabytek – ile to kosztuje?

Koszt rejestracji zabytkowego pojazdu wynosi 181,50 zł. Składają się na niego następujące elementy:

• wydanie tablic rejestracyjnych – 100 zł,
• wydanie dowodu rejestracyjnego – 54 zł,
• wydanie pozwolenia czasowego – 13,50 zł,
• nalepka legalizacyjna – 12,50 zł,
• opłata ewidencyjna – 1,50 zł.

Decydując się na rejestrację auta na zabytek, musisz wziąć pod uwagę także dodatkowe koszty, które są z tym związane. Będziesz musiał zapłacić za wydanie opinii rzeczoznawcy. Jej koszt może być różny. Najczęściej waha się od 300 do nawet 1500 zł.

Dość kosztowne jest także wydanie „białej karty”. Może ona kosztować 500-800 zł. Z kolei za badanie techniczne zabytkowego samochodu osobowego zapłacisz 308 zł.

Z jakich udogodnień mogą skorzystać właściciele samochodów zabytkowych?

Właściciele pojazdów zabytkowych mogą liczyć na pewne udogodnienia niedostępne w przypadku tradycyjnych samochodów. Jednym z nich jest krótkoterminowe ubezpieczenie OC. Osoby, które poruszają się takimi autami okazjonalnie, mogą kupić polisę na okres krótszy niż rok. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie pozwalające sporo zaoszczędzić. Jeśli jesteś właścicielem auta zabytkowego i np. jeździsz nim tylko latem, gdyż jest to kabriolet, to możesz kupić ubezpieczenie tylko na 30 dni.

Musisz jednak pamiętać o tym, że OC krótkoterminowe nie przedłuża się automatycznie. Oznacza to, że po upływie jego ważności musisz kupić kolejną polisę, jeśli będziesz nadal chciał legalnie poruszać się samochodem po drogach. Brak OC wiąże się z wysoką karą finansową. Do końca czerwca wynosi ona od 1400 zł za samochód osobowy (za brak ubezpieczenia do 3 dni). Od 1 lipca 2023 roku minimalna kara wzrośnie do 1440 zł.
Kolejnym benefitem jest wspomniany już brak konieczności wykonywania badań technicznych zabytkowego pojazdu, o ile nie służy on celom zarobkowym.

Będąc właścicielem auta zabytkowego, musisz pamiętać także o obowiązkach, które na Tobie ciążą. Przede wszystkim o zmianie właściciela samochodu trzeba poinformować nie tylko wydział komunikacji oraz towarzystwo ubezpieczeniowe, ale i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Musi on także wydać zgodę, jeśli będziesz chciał przeprowadzić w swoim samochodzie znaczące modyfikacje silnika, skrzyni biegów lub mostu napędowego.  

Pamiętaj! Zgodnie z prawem, jeśli zaniedbasz swój zabytkowy samochód i jego stan techniczny ulegnie znacznemu pogorszeniu, to możesz zostać ukarany.

Rejestracja samochodu na zabytek to doskonałe rozwiązanie dla właścicieli pojazdów spełniających konkretne wymagania. Taka decyzja wiąże się zarówno z profitami, jak i obowiązkami, o których trzeba pamiętać.