Ponad 15 mln zł start rocznie z powodu przestępczości ubezpieczeniowej w

PZU wprowadziło nowy element zewnętrznej polityki informacyjnej – internetowy newsletter noszący nazwę PZU Info. Pierwsze jego wydanie było poświęcone zagadnieniom związanym z przestępczością ubezpieczeniową w segmencie polis komunikacyjnych.

- Z roku na rok rośnie liczba zawiadomień do organów ścigania o popełnieniu przestępstwa na szkodę PZU. W 2007 skoczyła o 16%, a prawomocne wyroki skazujące za przestępstwa popełnione na szkodę PZU stanowiły 97,7% - mówi Rafał Stankiewicz, członek zarządu PZU SA. Z 314 wyroków w sprawach karnych, w których pokrzywdzonym był PZU SA, sąd nie wydał ani jednego wyroku uniewinniającego. Coraz więcej spraw na etapie postępowania przygotowawczego kończy się skierowaniem aktu oskarżenia do sądu. Także sądy coraz częściej orzekają na korzyść towarzystwa.

Największy odsetek przestępstw ubezpieczeniowych popełniany jest w ubezpieczeniach komunikacyjnych.
- Fantazja oszustów nie zna granic. Najczęściej by wyłudzić świadczenie sprawcy powołują się na nieprawdziwe okoliczności. Rzekomo poszkodowany nakłania kierowcę innego samochodu aby winę za kolizję wziął na siebie i tą drogą umożliwił wypłatę odszkodowania z tytułu własnej polisy OC - mówi Robert Dąbrowski, zastępca dyrektora w Biurze Bezpieczeństwa PZU. Innym przykładem jest upozorowanie kradzieży nieistniejącego pojazdu, tzw. feniksa.
- Metoda polega na zakupie uszkodzonego pojazdu w stanie wykluczającym naprawę, np. po pożarze i przedstawieniu do ubezpieczenia autocasco identycznego modelu samochodu, a następnie zgłoszeniu szkody kradzieżowej z tego tytułu. Zdarza się również, że kradzież pozoruje właściciel auta, który uprzednio zgłosił roszczenie z tytułu jego uszkodzeń. Przedmiotem takich manipulacji są oczywiście auta, które nie zostały naprawione po wcześniejszym zdarzeniu – tłumaczy Dąbrowski.

Ekspert zdradza, że nagminną praktyką jest celowe powiększanie rozmiarów szkody oraz pozorowanie kolizji z udziałem pojazdów w rzeczywistości uszkodzonych we wcześniejszych kolizjach i już zgłoszonych do roszczenia. Do oględzin oszuści przedstawiają również uszkodzone części, które w rzeczywistości nie pochodzą z danego pojazdu.

- Dużą popularnością w tym procederze „cieszą się” poduszki powietrzne i przednie reflektory, które przedstawiają stosunkowo dużą wartość, a ich montaż wiąże się z minimalnym nakładem pracy. Nieuczciwi warsztatowcy przechowują uszkodzone elementy popularniejszych modeli samochodów by wykorzystać je w dogodnej sytuacji – mówi Robert Dąbrowski. Dodaje, że o skali oszustw świadczy fakt, że na każdej giełdzie samochodowej bez trudu można nabyć wystrzelone poduszki powietrzne.

Rafał Stankiewicz zwraca uwagę, że oszustwa nie są tylko dziełem pojedynczych osób. Coraz częściej zdarzają się przypadki zorganizowanych grup przestępczych. Jedynym zadaniem właściciela pojazdu jest wówczas przekazanie kluczyków i dokumentów samochodu podstawionej osobie, bez zgłaszania kradzieży do czasu ich zwrotu. Członek zarządu ubezpieczyciela podaje przykład jednej z grup oszustów, która na podstawie posiadanych dokumentów (najczęściej sfałszowanych) samochody o dużej wartości, pochodzące z USA lub Wielkiej Brytanii. Legalizacja i rejestracja ograniczała się tylko do załatwienia formalności z dokumentami, a samochody nigdy nie przekroczyły granic Polski. Sprawcy uzyskiwali potwierdzenie opłacenia akcyzy lub cła, niezbędne oceny techniczne i rejestrację pojazdów.

Po otrzymaniu dowodu rejestracyjnego, karty pojazdu i tablic rejestracyjnych sprzedawali samochód za pośrednictwem autokomisów podstawionym kontrahentom. Pojazdy najczęściej były nabywane na kredyt bankowy lub za pośrednictwem firmy leasingowej. Wymogiem kredytu jest ubezpieczenie AC pojazdu i takie też ubezpieczenie sprawcy nabywali za pośrednictwem współpracujących z nimi agentów ubezpieczeniowych. Po jakimś czasie przedsiębiorczy biznesmeni zgłaszali ubezpieczycielowi fikcyjne kradzieże, a ten wypłacał odszkodowania. Przedmiotem jednego z roszczeń był fikcyjny samochód marki Porsche Cayenne, ubezpieczony na kwotę 200 tys. zł. Stankiewicz podkreśla, że w tym przypadku udało się zapobiec wypłacie odszkodowania. Z kolei inna grupa przestępcza miała na swoim koncie wyłudzenia w kwocie 1,5 mln zł.

Roczne straty PZU poniesione w wyniku usiłowania wyłudzenia lub wyłudzeń w ubezpieczeniach komunikacyjnych wynoszą ponad 15 mln zł. - Nie jest łatwo określić skalę tego procederu - zastrzega Robert Dąbrowski. - Wiele przykładów można potraktować jako chęć wyłudzenia lub zaliczyć do marginesu błędu popełnionego przez likwidatora lub policję.

Jak się przed tym bronić? - Z zazdrością spoglądamy na naszych zachodnich sąsiadów, gdzie od dawna działają rozwiązania przeciwdziałające procederowi wyłudzeń. Tu jako wzór może posłużyć Holandia, gdzie zbudowano platformę wymiany informacji pomiędzy policją, towarzystwami ubezpieczeniowymi oraz innymi instytucjami – mówi Rafał Stankiewicz. Zwraca uwagę, że holenderskie antidotum okazało się na tyle skuteczne, że szybko zyskało rekomendację Rady Europy do wdrożenia we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. - PZU też niedługo sięgnie po podobne rozwiązania – zapewnia członek zarządu PZU SA.

Od 2006 roku pracownicy likwidacji szkód korzystają systemu informatycznego SLS. Program umożliwia identyfikację szkód o podwyższonym ryzyku wystąpienia usiłowania wyłudzenia odszkodowania. System Likwidacji Szkód (SLS) umożliwia obsługę szkód w pojeździe, szkód majątkowych oraz osobowych. Dane są dostępne w postaci raportów, wskaźników graficznych oraz zaawansowanych narzędzi analitycznych. Do SLS dziennie wpływa od 2,5 tys. do 5 tys. zgłoszeń szkód. W 2007 roku z pomocą systemu zlikwidowano ponad 600 tys. szkód. Rok później ich liczba wzrosła do 950 tys. Rekord padł w październiku ubiegłego roku, kiedy SLS przyjął ok. 75 tys. zgłoszeń. Od momentu uruchomienia, do systemu trafiło blisko 2 mln szkód. SLS czuwa nad kontrolą kosztów procesu i wykrywa wyłudzenia ubezpieczeniowe.

Segmentacja pozwala określić rodzaj szkody, z którą likwidacja szkód ma do czynienia: prosta, złożona lub skomplikowana. Usługa filtra w SLS wstrzymuje możliwość wydania decyzji poza kolejnością i bez wymaganej kwalifikacji, dzięki czemu zwiększa się przejrzystość likwidacji. Każdym rodzajem szkody zajmuje się inny zespół likwidatorów. Dodatkowym zabezpieczeniem przeciwdziałającym wyłudzeniom jest nadzór w SLS. Kadra zarządzająca likwidacji szkód ma dostęp do wszystkich operacji i raportów w systemie, może monitorować historię szkody bez wiedzy użytkownika. Obecnie z SLS korzysta ponad 2,5 tys. pracowników pionu likwidacji szkód i Call Center PZU SA.

260 zł - tyle co roku rodzina ubezpieczona w PZU SA dopłaca do procederu wyłudzeń odszkodowań. W 2007 roku firma wypłaciła 1 267 906 odszkodowań na łączną kwotę 4 008 580 894,25 zł. Skala przestępstw ubezpieczeniowych - definiowana jest jako stosunek liczby przestępstw ujawnionych do liczby przestępstw rzeczywiście popełnionych - została określona na poziomie 25-30%. Jeśli założyć, że na 10 457, 617 rodzin, co druga była ubezpieczona w PZU SA, to każda z nich za wyłudzenie odszkodowania zapłaciła z własnego portfela średnio 260 zł.

Źródło: Gazeta Ubezpieczeniowa

JT